Sajak baliak ka
kampuang, Badai lah cando selebritis nan di tipi-tipi tu. Namonyo disabuik
urang kampuang tiok sabanta. Satiok wakatu, di satiok suduik kampuang, nagari
jo jorong, ndak ado nan indak tau jo anak Angku Palo tu doh.
Namonyo
bakibar-kibar co bandera di kipeh angin, indak dek karano rang gaeknyo lai
disagani di Nagari Matiraso tu. Ndak dek itu doh. Tapi dek karano inyo tu bana
nan mambuek urang tabulalak.
Katiko tamat
es-em-a, inyo pai marantau ka subarang, samantaro kawan-kawan nyo mamiliah hiduik jo bakarajo di kampuang. Badai ndak cik-inan
ka sawah jo lading doh. Kecek e, lah dari ketek ka sawah jo ladang, mako kini
coitu juo. Kok ado untung ka ladang juo isuak, tantu rono ka sawah jo ladangnyo
babeda.
“Jikok paralu, ka
ladang den isuak indak bakubang doh, cukuik main tunjuak, angguak jo geleang
sajo,” kecek-e ka Karapai, konco palangkinnyo nan sailia samudiak sajak sakola
es-de.
Katiko tu, Karapai
mancimeeh. Dek sakik paruik mandanga kecek kawannyo tu, baturo-turolah nyo
mangecek-an ka nan lain, sahingga nan lain mancimeeh Badai. Dima pulo urang ka
sawah jo ladang nan main tunjuak, angguak jo geleng sajo. Kaliru si Badai tu
mah.
Bia pun dicimeeh
sabalik, Badai ndak sakik ati bagai doh. Niek-e ka rantau, ndak ado nan talok
managahan.
Tigo tahun di
rantau, Badai baliak ka kampuang. Dicaliak dek kawan samo gadang, ndak ado nan
barubah. Co itu juo paja tu. Banyak kawan nan tibo ka rumahnyo, ka mandanga
curito salamo di rantau, tapi nan ado hanyo curito saisuak. Kawan-kawan nan
tibo ka pondok rang gaeknyo maupek. Badai kalera mah!
Tigo hari di
kampuang, di muko pondok rang gaek Badai ado nan barubah. Di laman nan agak
lapang tu, tapek di bawah batang jambu aia, ado pondok ketek, babarih
paleh-paleh, tu ado lo garobak. Di garobok tu ado tulisan; Di sini Jual Sate.
Sudah tu, di bawah tulisan tu, ado tulisan lain nan labiah gadang jo ditulih jo
huruf gadang kasado-e. bunyi nyo; TUKANG KIPEH.
“Sate apo pulo nan
waang juo, Dai?” tanyo Karapai.
“Sagalo sate..”
jawek Badai sambia manyusun katupek.
“Makasuik waang?”
“Apo sajo namo sate,
ado den jua di siko. Ado sate Piaman, sate Danguang-danguang, sate
Padangpanjang, sate Madura, sate ayam, sate kambiang. Pokok-e sagalo macam
sate…”
“Jadi iko nan waang
dapek salamo marantau? Ndak panek waang
manyadiokan sado alah sate tu satiok ari?”
“Waang caliak
se-lah. Ndak kasadonyo lo den sadioan tiok hari doh. Sahari hanyo ciek sate.
Hari sanayan den jua sate Pariaman, salasa den jua sate Madura, rabaan den juo
kambiang, kamih ado sate ayam, jumaek den ndak manggaleh, sabtu den jua sate
Padangpanjang, ari akaid den jua sate Dangguang-dangguang. Baitu sataruihnyo…”
“Lai ndak sasek aia
waang ko kawan? Lah gilo waang mah. Ndak ado urang manggaleh coiko doh…”
Karapai binguang jo apo nan ka dijua dek kawannyo tu.
“Tasarah waang lai.
Kok gilo den waang kecek-an, kok tea bagai, kok tenggen, ele, engak. Tasarah
waang lah. Nan manggaleh waden, modal-e waden, tanago e tanago waden, manga
pulo waang eboh,” jawek Badai sambia mangubak bawang, sudah tu bawang
digoreangnyo.
Alun sabulan manggaleh sate di bawah batang jambu
aie di laman pondok rang gaeknyo, urang sanagari Matiraso mampagunjiangan
Badai. Ado-ado se nan dijuanyo. Badai galak-galak senggeng se, karano satiok
hari, galehnyo laku taruih.
“Apo rasionyo kok
coiko caro ang manggaleh, Dai?” tanyo Karapai, angek topi ka konco palangkinnyo
tu.
“Ndak ado rasio
bagai doh, kecek urang di subarang tampek den marantau dulu, iko namonyo,”
“Kreatif? Apo tu?”
“Kreatif tu, wak
buek apo nan ndak ado urang mambueknyo doh,” baleh Badai.
Karapai
mangangguak-angguk. Bantuaknyo mangarati bana paja tu. Sebantang pun baitu,
antah iyo antah indak, indak pulo jaleh bana dek Badai.
“Cando itu pulo nan
tajadi di Jorong Bukik kini mah,” Badai sambai mangambang-an katiak, eh..
langannyo untuk mangipeh sate.
“Baa mukasuik waang?
Kok di Jorong Bukik nan waang agiah contoh…”
“Baa ka indak dek
waang. Sangkek sari, Datuak Wali tu nan mambana ka urang banyak supayo liau dipilih
jadi wali jorong, eh.. sajak lah tapiliah, jankan warganyo, urang nan ka
manolongnyo di jorong tu, indak jaleh sia-sianyo doh..”
“Kan lai ado mah…”
“Kok ado nan waang
kecek-an, batua tu. Tapi lai jaleh dek waang, urang-urang tu digantuang ndak
batali sadonyo. Kok ndak salah ituang den, ado anam puluah urang digantuang
indak batali. Bantuak-e, nan ka lamak dek Datuak Wali tu sajo. Urang digantuang
indak batali sabanyak-banyaknyo, sahingga urang-urang tu ndak lo bisa
manga-manga doh,”
“Kok coitu, itu nan
disabuik kreatif tu?” tanya Karapai.
“Bantuaknyo iyo mah,”
Badai galak takikiah sambia taruih mangipeh dagiang nan disangai di ateh baro.
“Samo jo aden. Cubo
caliak dek waang, lai ado urang lain manggaleh sate co aden manggaleh sate dek
Ang? Indak-kan?” Badai mambusuang-an dado.
“Kok baitu, manga indak
waang jua bagai sate campua?”
“Mukasuik waang?”
“Supayo labiah
kreatif, waang jua bagailah sate campua. Misalnyo, campua jo es tebak, campua
jo soto, campua jo nasi sup…”
Badai tangango, “Marapuang-lah
kueh sate tu. Iyo lah engak waang mah…” Badai tabik suga.
Dielonyo katupek nan
tagantuang, niek-nyo ka dilambuik-an ka kaniang Karapai, tapi Karapai lah
bakirok….
“Kalera waang…!”
Badai maupek. Sakik ati-e!*
CATATAN: Carito ko dimuek di koran Harian Umum Rakyat Sumbar Utara, pado hari Sanaya, 10 Januari 2011. Kini koran tu banamo Harian Umum Rakyat Sumbar